.jpg)
Sử dụng thiên địch tiêu diệt sâu hại trong nông nghiệp hữu cơ Ảnh minh họa
II.Nguyên tắc cơ bản trong quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) trên cây trồng theo hướng hữu cơ
Có 4 nguyên lý cơ bản :
-
Trồng giống tốt, cây khỏe.
-
Đi thăm đồng ruộng liên tục và thường xuyên.
-
Người nông dân sẽ trở thành chuyên gia của đồng ruộng.
-
Bảo vệ, khuyến khích các loại thiên địch.
III.Các biện pháp áp dụng trong quản lý dịch hại tổng hợp
1.Xử lý hạt giống
Xử lý hạt (hom) giống trước khi gieo, xử lý bằng nước nóng, xử lý nhiệt. Làm sạch cỏ dại lẫn tạp trong giống, cũng là một biện pháp hạn chế cỏ dại hiệu quả.
2.Biện pháp trong kỹ thuật canh tác
a. Làm đất sớm và dọn dẹp vệ sinh đồng ruộng
Làm đất sớm và vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ sau mỗi vụ gieo trồng, thu hoạch có ý nghĩa rất quan trọng giúp tiêu diệt nguồn bệnh tồn tại trong đất và trên những tàn dư (rơm rạ, lá, thân, cành cây…) sau mỗi vụ thu hoạch, làm mất nơi cư trú của sâu bệnh hại
Làm đất, vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ Ảnh minh họa
Luân canh với nhiều cây trồng khác sẽ tránh được nguồn bệnh tích lũy trên trồng từ vụ này sang vụ khác, vừa có tác dụng cải tạo đất vừa hạn chế được sâu bệnh hại và cỏ dại. Trồng những cây không cùng là ký chủ của sâu bệnh hại.
Trồng xen với những cây trồng cây có tác dụng xua đuổi sâu hại hoặc có khả năng dẫn dụ thiên địch.
Thời vụ gieo trồng hợp lý, gieo trồng tập trung đảm bảo cho cây trồng sinh trưởng phát triển tốt, đạt năng suất cao, tránh rủi ro về thời tiết, tránh các đợt cao điểm của dịch hại.
Sử dụng giống khỏe, sạch bệnh, giống chống chịu tạo điều kiện cho cây trồng phát triển khỏe mạnh. Sử dụng giống ngắn ngày, trồng vụ sớm có thể tránh một số loại sâu bệnh hại, vừa có tác dụng hạn chế sâu bệnh hại vừa tiết kiệm chi phí trong công tác phòng trừ.
Mật độ và kỹ thuật gieo phụ thuộc vào giống, thời vụ, đất trồng,…Mật độ quá dày hoặc quá thưa đều ảnh hưởng đến năng suất và sự phát sinh của sâu bệnh hại, cỏ dại. Mật độ có liên quan đến sự phát triển của cây trồng (bộ tán, rễ…) tiểu khí hậu sinh thái, sâu bệnh và cỏ dại đồng ruộng.
Mật độ gieo trồng hợp lý Ảnh minh họa
Phân bón có vai trò rất quan trọng trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng, phân bón có ý nghĩa quyết định đến năng suất và chất lượng của cây trồng. Việc bón phân dư thừa hoặc không hợp lý, không đúng thời điểm khiến cây trồng phát triển không cân đối dễ bị sâu bênh phát sinh, tấn công và gây hại. Nên bón phân cân đối hợp lý tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng với sâu bệnh, sức chống chịu với thời tiết bất lợi của cây trồng.
g. Nước tưới
3.Biện pháp cơ giới vật lý
Bẫy bả diệt ruồi đục quả Ảnh minh họa
Sử dụng bẫy bả như bẫy chua ngọt, bẫy dính, bẫy pheromone, bẫy đèn để tiêu diệt côn trùng trưởng thành,nhằm kiểm soát mật độ của dịch hại.
4.Biện pháp sinh học
Thu hút các loại sinh vật ăn thịt, khuyến các vi sinh vật hữu ích (vi sinh vật ký sinh, nấm đối kháng,…) phát triển nhằm tiêu diệt, kìm hãm hoặc ức chế sâu bệnh hại phát triển.
Sử dụng các loại thuốc trừ sâu bệnh sinh học chỉ có tác dụng với dịch hại, không độc hại với sinh vật hữu ích và con người, có hai nhóm:
Nhóm thuốc có nguồn gốc vi sinh : từ vi khuẩn như BT (Bacillus Thurigiensis)…, từ nấm Metarhizum, Trichoderma..., từ virus NPV (Nucleo polyhedrosis virus)…
Nhóm thuốc có nguồn gốc từ thảo mộc : được chiết xuất từ cây cỏ, thảo dược,….
Như vậy, công tác phòng trừ sâu bệnh trong nền nông nghiệp hữu cơ cần áp dụng, kết hợp nhiều biện pháp (như biện pháp canh tác, sinh học, cơ giới vật lý,..) lại với nhau nhằm đạt hiệu cao trong phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ môi trường, đảm bảo sự đa dạng sinh học, cần bằng hệ sinh thái và cây trồng phát triển bền vững , an toàn, không độc hại với con người.
